Verduidelijking gezichtspunten (schijn)zelfstandigheid
Schijnzelfstandigheid is actueler dan ooit, nu de Belastingdienst na het opheffen van het weer actief handhaaft. Dit volgt onder meer uit de toename van rechtspraak over de kwalificatie van een arbeidsovereenkomst of opdrachtovereenkomst. In een recent artikel concludeerden wij op basis van deze rechtspraak dat de scheidslijn tussen beide overeenkomsten fragiel is. Een recente uitspraak van de Hoge Raad bevestigt dit.
Achtergrond: het Deliveroo-arrest en de gezichtspunten
In het Deliveroo-arrest formuleerde de Hoge Raad gezichtspunten, een toetsingskader, voor de kwalificatie van een arbeidsrelatie als arbeidsovereenkomst of opdrachtovereenkomst. Deze gezichtspunten omvatten onder andere de mate van ondernemersvrijheid, de mogelijkheid tot vervanging, het dragen van financieel risico en de inbedding van de werkzaamheden in de organisatie. Een uitgebreide bespreking van de gezichtspunten is te vinden in ons artikel Deliveroo-arrest: ZZP of toch arbeidsovereenkomst?.
Recente verduidelijking van toepassing gezichtspunten door Hoge Raad
In een recente uitspraak heeft de Hoge Raad verduidelijkt dat er géén rangorde bestaat tussen de Deliveroo-gezichtspunten. De kwalificatie van een arbeidsrelatie hangt af van een weging van alle omstandigheden van het geval in onderlinge samenhang bezien. Dit betekent dat zelfs wanneer twee arbeidskrachten exact hetzelfde werk verrichten voor dezelfde opdrachtgever/werkgever onder identieke contractuele voorwaarden, de ene situatie als arbeidsovereenkomst moet worden aangemerkt en de andere als opdrachtovereenkomst. Dit kan bijvoorbeeld het geval zijn wanneer een arbeidskracht zich daadwerkelijk als ondernemer gedraagt door meer opdrachtgevers te hebben en/of meer acquisitie te verrichten (opdrachtovereenkomst) ten opzichte van de andere arbeidsrecht (arbeidsovereenkomst).
Conclusie
Onze conclusie blijft daarmee dat de juridische grenzen tussen een arbeidsovereenkomst en een opdrachtovereenkomst nog altijd een grijs gebied zijn. Om onnodige risico’s te vermijden, is het essentieel om de feitelijke uitvoering van een samenwerking te toetsen aan de Deliveroo-gezichtspunten en waar nodig aanpassingen door te voeren. Ons team van arbeidsrechtadvocaten denkt graag met u mee en adviseert u graag over concrete oplossingen om risico’s te beperken.