Nieuwe wet voor loontransparantie: appeltje eitje of pittige (loon)kloof?
Hoe weet je als werkgever dat je geen risico loopt op claims vanwege ongelijke beloning? Het recent gepubliceerde Conceptwetsvoorstel loontransparantie (https://www.rijksoverheid.nl/actueel/nieuws/2025/03/26/internetconsultatie-wetsvoorstel-om-loonverschillen-tussen-mannen-en-vrouwen-tegen-te-gaan) legt de lat een stuk hoger dan je gewend bent. De wet is bedoeld om de hardnekkige loonkloof tussen mannen en vrouwen aan te pakken en dat gebeurt niet met zachte hand.
Wat gaat er concreet veranderen voor jou als werkgever?
- Objectieve loonstructuren
Het loon van alle werknemers moet objectief en genderneutraal worden vastgesteld. Daarom moeten werkgevers en uitzendbureaus transparante loonstructuren gaan hanteren, gebaseerd op objectieve criteria. Bij de indeling in categorieën moeten in elk geval de volgende factoren worden betrokken: vaardigheden, fysieke en mentale inspanningen, verantwoordelijkheden en arbeidsomstandigheden.
De loonstructuren kunnen bij cao worden vastgesteld of door de werkgever zelf, waarbij dan instemming van de ondernemingsraad vereist is.
- Loontransparantieverplichtingen
Werkgevers moeten werknemers inzicht geven in de criteria voor het bepalen van een salaris, loonniveaus en loonontwikkeling gedurende de loopbaan. Die laatste verplichting geldt alleen voor werkgevers met ten minste 50 werknemers.
Werknemers krijgen het recht om schriftelijk informatie op te vragen over hun eigen loonniveau en over naar geslacht uitgesplitste gemiddelde loonniveaus binnen gelijkwaardige functiegroepen. Werkgevers moeten hun personeel jaarlijks informeren over dit recht.
Ook ten aanzien van sollicitanten gelden nieuwe transparantieverplichtingen. Werkgevers moeten proactief, voorafgaand aan loononderhandelingen, informatie verstrekken over (de bandbreedte van) het loon en relevante cao-bepalingen over de beloning. Vragen naar salarisgeschiedenis van een werknemer zal niet meer toegestaan zijn. Het vragen naar het laatstverdiende loon bij het vaststellen van het aanvangssalaris is namelijk een grote valkuil in het beloningsbeleid, dat met name in het nadeel van vrouwen uitvalt.
- Rapportageverplichtingen
Werkgevers met ten minste 100 werknemers worden verplicht te rapporteren over loonverschillen aan een nog op te richten monitoringsorgaan. De rapportagefrequentie is afhankelijk van de omvang van de werkgever.
Blijkt uit de rapportage een loonverschil tussen mannen en vrouwen dat niet objectief te rechtvaardigen is, dan moet de werkgever maatregelen nemen om deze verschillen binnen een redelijke termijn te verhelpen. De ondernemingsraad moet met deze maatregelen instemmen.
- Verschuiving van de bewijslast
Een ander belangrijk aspect van deze nieuwe wet is de omkering van de bewijslast. Houdt een werkgever zich niet aan de transparantieverplichtingen of aan de rapportageverplichtingen, dan geldt een rechtsvermoeden van loondiscriminatie. De werkgever moet dan aantonen dat géén sprake is van discriminatie.
Toezicht en sanctionering
De Nederlandse Arbeidsinspectie (NLA) zal toezicht houden op de juiste naleving van bovengenoemde verplichtingen. Bij een overtreding kan de NLA een boete opleggen.
En nu?
Voor nu gaat het nog om een wetsvoorstel en is de wet dus nog niet definitief. Maar dat neemt niet weg dat werkgevers er goed aan doen om een eerste stap te zetten zich voor te bereiden op deze wet. In dat kader is allereerst van belang om de huidige beloningsstructuur en (loon)kloven in kaart te brengen. En denk alvast na, eventueel met de ondernemingsraad, over objectieve en genderneutrale criteria voor loonstructuren.
Hulp nodig? Uiteraard denken en/of kijken de advocaten van Snijders Arbeidsrecht graag met u mee!