Alles over het verbintenissenrecht
Op deze pagina vindt u een korte inleiding over wat het verbintenissenrecht is. Het verbintenissenrecht is grotendeels geregeld in Boek 6 van het Burgerlijk Wetboek en dit Boek heet ook niet verrassend: Algemeen gedeelte van het verbintenissenrecht.
Wat is het verbintenissenrecht?
Het verbintenissenrecht is het rechtsgebied in het burgerlijk recht dat verbintenissen tussen burgers regelt. Dat kan ook tussen burgers en bedrijven of tussen bedrijven onderling zijn.
Contractuele vs. buitencontractuele verbintenis
Een verbintenis kan iedere contractuele of buitencontractuele verbintenis zijn. Een contractuele verbintenis is een verbintenis die vooraf is afgesproken tussen twee of meer partijen. Een voorbeeld van een contractuele verbintenis is een overeenkomst tot het leveren van goederen. Als de leverancier de goederen niet levert, is er sprake van een tekortkoming in de nakoming van de overeenkomst, ook wel wanprestatie genoemd. De leverancier is zijn gedeelte van de overeenkomst – het leveren van de goederen – namelijk niet nagakomen. Op grond van een tekortkoming in de nakoming van de overeenkomst kan onder omstandigheden een verplichting tot betaling van schadevergoeding ontstaan voor de leverancier. Daarnaast bestaat er een mogelijkheid om de overeenkomst te beëindigen door deze schriftelijk te ontbinden. Deze twee voorbeelden van gevolgen van de tekortkoming in de nakoming van de overeenkomst (schadevergoeding en ontbinding) vloeien voort uit de wet, meer specifiek uit Boek 6 dat dus gaat over de algemene regels van het verbintenissenrecht.
Een buitencontractuele verbintenis is een verbintenis die partijen niet van tevoren zijn overeengekomen maar waar de wet heeft bepaald dat er wel sprake is van een verbintenis. De partijen bij deze verbintenis hoeven elkaar daarvoor dus niet eens te kennen. Een voorbeeld van een buitencontractuele verbintenis is een onverschuldigde betaling. In dat geval heeft iemand zonder rechtsgrond, bijvoorbeeld per ongeluk, geld naar een verkeerde rekening overgemaakt. De betaling is niet verricht op grond van een overeenkomst, want de betaling is per ongeluk verricht. Toch is er een verbintenis ontstaan tussen de betaler en de ontvanger. De wet geeft in dit geval de regels over de terugbetaling. Er is een terugbetalingsverbintenis ontstaan. De ontvanger zal het geld moeten terugbetalen aan de betaler. Als de ontvanger dit niet doet, kan de betaler een rechtszaak starten en zijn geld terugvorderen op grond van de grondslag ‘onverschuldigde betaling’.
Een andere buitencontractuele verbintenis is de verbintenis tot betaling van schadevergoeding op grond van de onrechtmatige daad. Onrechtmatige daden komen veelvuldig voor in het dagelijks leven als grondslag voor aansprakelijkheid en betaling van schadevergoeding. Iemand kan een onrechtmatige daad plegen waardoor hij schadeplichtig is tegenover degene tegen wie hij de onrechtmatige daad heeft gepleegd. Een voorbeeld van een onrechtmatige daad is het creëren of in stand laten van een gevaarzettende situatie. Dat kan zijn het nalaten te waarschuwen voor een vloer die net is gedweild en daardoor glad is. Indien iemand uitglijdt, kan degene die niet heeft gewaarschuwd voor de gladde vloer aansprakelijk zijn voor de schade die daardoor is veroorzaakt. Denk daarbij aan letselschade (een gebroken arm) maar ook aan materiële schade (een gescheurde broek). Op grond van deze onrechtmatige daad kan de persoon die is uitgegleden zijn schade verhalen.
Verbintenissenrecht en de gelaagde structuur van het BW
Het verbintenissenrecht is in het Burgerlijk Wetboek zo opgebouwd dat de regelgeving zich van meer algemeen toespitst naar (zeer) specifiek. Zo zijn veel regels van het vermogensrecht uit Boek 3 van het Burgerlijk Wetboek in veel verbintenissen tussen twee partijen ook van toepassing, zoals bijvoorbeeld het beginsel van de goede trouw. Het algemene verbintenissenrecht is vervolgens geregeld in Boek 6 van het Burgerlijk Wetboek en betreft verbintenissen in het algemeen, waarop waar mogelijk dus ook het vermogensrecht van toepassing is. In Boek 7 worden vervolgens regels voor bijzondere overeenkomsten gegeven. Denk daarbij aan speciale regelgeving voor huurovereenkomsten en koopovereenkomsten. In Boek 8 van het Burgerlijk Wetboek zijn weer meer specifieke regels over vervoersovereenkomsten opgenomen. Op die manier is het wetboek zo opgebouwd dat steeds de (zeer) algemene regels van toepassing zijn en naarmate de overeenkomst of verbintenis zich specificeert, daarop weer specifieke(r) regels van toepassing zijn.
Advocaat verbintenissenrecht
Een advocaat verbintenissenrecht heeft de specialistische kennis van Boek 6 van het Burgerlijk Wetboek. Veelal gaat dit ook gepaard met een brede, maar ook specialistische kennis van Boek 7 van het Burgerlijk Wetboek. Bent u op zoek naar een advocaat verbintenissenrecht dan kunt u contact opnemen met ons kantoor.
