Als werkgever aansprakelijk voor schade werknemer: ja dat kan, dus let op!
Veel ondernemers drijven hun onderneming vanuit een rechtspersoon, veelal een BV. Een belangrijke reden om dat te doen is om niet persoonlijk aansprakelijk te zijn voor schulden van het bedrijf. Een bestuurder kan echter in verschillende situaties toch zelf, in privé, aansprakelijk zijn.
Als bestuurder kun je van meerdere kanten persoonlijk aansprakelijk worden gesteld. Bijvoorbeeld binnen de onderneming door de aandeelhouders op grond van onbehoorlijk bestuur; art. 2:9 BW. Of bij faillissement van de vennootschap door de curator, als het faillissement is veroorzaakt door onbehoorlijke taakvervulling.
Persoonlijk ernstig verwijt
Ook derden kunnen jou, als bestuurder, in privé aansprakelijk stellen. Overigens is er niet meteen reden voor paniek. Je bent namelijk ten opzichte van derden pas persoonlijk aansprakelijk als jou een ernstig persoonlijk verwijt te maken valt. Dat is een behoorlijk hoge drempel die erop neerkomt dat je het behoorlijk bont moet hebben gemaakt.
Een bekende situatie waarin bestuurders een ernstig persoonlijk verwijt kan worden gemaakt, is als ze hebben bewerkstelligd of toegelaten dat de vennootschap haar verplichtingen niet nakomt of kan nakomen. Denk aan een situatie waarbij je namens de BV allerlei schulden aangaat, terwijl je weet of redelijkerwijs hoort te weten dat de BV niet meer te redden valt en op faillissement afstevent.
Zaak rechtbank Overijssel
Helaas is er geen vast lijstje van situaties waarin je als bestuurder bedacht moet zijn op het risico van persoonlijke aansprakelijkheid. Onder aan de streep is het telkens afhankelijk van de aard en ernst van de normschending en de omstandigheden van het geval.
In een zaak die in maart 2023 diende bij de rechtbank Overijssel ging het mis voor de bestuurder. Een werknemer van het bedrijf (bouwonderneming) was onder een grote kist terechtgekomen. Die hing aan een kraan, maar was naar beneden gevallen doordat de schroeven uit de bekisting waren getrokken. De werknemer liep diverse breuken op in zijn ruggenwervels en ribben. Herhaaldelijk drong de gemachtigde van de werknemer er bij de werkgever op aan het ongeval te melden bij de bedrijfsaansprakelijkheidsverzekering (AVB). De bestuurder liet dat na. Ook liet het bedrijf na de premies van de AVB te betalen. De verzekeraar beëindigde daarom de polis. Pas maanden later, na faillissement van het bedrijf, meldt de curator het ongeval bij de verzekeraar. Dan is het echter al te laat: de verzekeraar wijst de dekking af.
De rechter is glashelder: dat de bestuurder niet de (kleine) moeite heeft willen nemen om de schade te melden en daarin willens en wetens heeft volhard, wordt hem ernstig aangerekend. De werkgever is daarom persoonlijk aansprakelijk voor schade bij de werknemer. Uit de uitspraak komt naar voren dat de bestuurder het letsel van de werknemer in twijfel trok; wie weet had hij het in zijn vrije tijd opgelopen? Dat soort argwaan is echter – uiteraard – geen reden om geen melding te doen.
Let op: niet alleen risico voor formele bestuurders
Belangrijk om je te realiseren is dat niet alleen de statutair bestuurders van de vennootschap persoonlijk aansprakelijk gesteld kunnen worden voor schade werknemer. Je titel of zelfs formele juridische positie doet er niet wezenlijk toe. Het gaat erom of je feitelijk de lakens uitdeelt. Kortom, stel dat de bestuurder in de hier besproken zaak ‘slechts’ directeur-werknemer was geweest, dan was hij waarschijnlijk net zo goed persoonlijk aansprakelijk geweest.
Ben je bestuurder of feitelijk leidinggevende en zit je met vragen over persoonlijke aansprakelijkheid? Neem dan contact op met één van onze arbeidsrecht specialisten.