Strengere regels voor het concurrentiebeding?
Het kabinet kondigde deze zomer aan (nog voordat het demissionair werd) de regels over het concurrentiebeding te willen wijzigen. Doelstelling hiervan is om het nodeloos gebruik ervan te beperken. Uit onderzoek is namelijk naar voren gekomen dat:
- 1 op de 3 werkgevers een concurrentiebeding vrijwel altijd (90%) als standaardclausule in het contract hanteert;
- 1 op de 3 werkgevers een concurrentiebeding (ook) hanteert om de uitstroom van personeel te voorkomen. De Hoge Raad heeft op 17 juni 2022 echter geoordeeld dat het concurrentiebeding niet is bedoeld om werknemers te binden.
Het afspreken van een concurrentiebeding voor een ander doel dan waar het beding voor bedoeld is (beschermen bedrijfsdebiet), is volgens de minister onnodig beperkend voor werknemers. Ook staat het volgens de minister de doorstroom op de (krappe) arbeidsmarkt in de weg. Reden waarom de regels voor het concurrentiebeding moeten worden gewijzigd, aldus de minister.
In het aangekondigde wetsvoorstel zullen vier wijzigingen worden uitgewerkt, te weten:
- Het concurrentiebeding wordt wettelijk begrensd in duur;
- Er moet een geografisch bereik van het concurrentiebeding worden opgenomen in het contract, gespecificeerd en gemotiveerd;
- De werkgever moet – óók – in vaste contracten het zwaarwichtig bedrijfsbelang bij een concurrentiebeding motiveren (dat is nu nog enkel wettelijk vereist in tijdelijke arbeidscontracten);
- Bij het inroepen van het concurrentiebeding moet de werkgever in principe een vergoeding betalen aan de werknemer. Deze vergoeding wordt bepaald aan de hand van een wettelijk vastgesteld percentage van het laatstverdiende salaris van de werknemer.
Verwacht werd dat het wetsvoorstel eind 2023 zou worden aangeboden voor internetconsultatie. Nu het kabinet demissionair is, zal dit waarschijnlijk langer op zich laten wachten. Een definitieve wetswijziging is dus nog niet in zicht. Maar, mede gezien de strengere regels in omringende Europese lidstaten, is onze verwachting dat dit enkel een kwestie van tijd is.
Betekent dit dat werkgevers tot die tijd niets hoeven te doen? Wat ons betreft niet. De tekst van concurrentie- en relatiebedingen is ook nu al van belang. Komt een geschil over een concurrentie- of relatiebeding namelijk voor de rechter, dan maakt de rechter een belangenafweging. Als de werkgever goed kan uitleggen dat hij (de tekst van) het concurrentie- of relatiebeding weloverwogen is overeengekomen, specifiek met de desbetreffende werknemer, dan zal de werkgever waarschijnlijk een streepje voor hebben in de belangenafweging van de rechter. Dit kan beslissend zijn voor de uitkomst van de procedure.
Werkgevers doen er daarom hoe dan ook goed aan om binnen hun organisatie te inventariseren voor welke werknemers of functies een concurrentie- en/of relatiebeding écht noodzakelijk is, oftewel de enige manier is om het bedrijfsdebiet te beschermen. Biedt bijvoorbeeld een geheimhoudingsbeding (met boetebeding) niet al voldoende bescherming, eventueel in combinatie met ‘slechts’ een (beperkt) relatiebeding? In dat kader is het ook raadzaam om de tekst van het concurrentiebeding tegen het licht te houden met de bovengenoemde punten in het achterhoofd.
Uiteraard denken en/of kijken de advocaten van Snijders Arbeidsrecht graag met u mee!