Vakantiedagen: hoe zit het ook alweer?
De zomerperiode komt er weer aan. Dat betekent óók dat werknemers gaan nadenken over hun vakantieplannen en voor deze periode vakantiedagen willen opnemen. In dit artikel staan we daarom even stil bij de regelgeving omtrent vakantiedagen.
Wettelijke vakantiedagen
In de wet is bepaald dat een werknemer die recht heeft op loon, jaarlijks recht heeft op vakantie van viermaal de overeengekomen arbeidsduur per week. Een voorbeeld: een werknemer met een vijfdaagse werkweek (van 8 uur per dag) heeft dus recht op twintig vakantiedagen (van 8 uur per dag) per jaar. Deze vakantiedagen worden aangemerkt als wettelijke vakantiedagen. Een werknemer heeft minimaal recht op dit aantal dagen.
Bovenwettelijke vakantiedagen
Vaak heeft de werknemer op grond van de cao, de arbeidsovereenkomst en/of het arbeidsvoorwaardenreglement recht op meer vakantiedagen dan het wettelijk aantal vakantiedagen. Deze dagen worden dan aangemerkt als bovenwettelijke vakantiedagen.
Verjarings- en vervaltermijnen
Wettelijke vakantiedagen hebben een vervaltermijn van een half jaar en vervallen dus meestal op 1 juli van het jaar volgend op het jaar waarin ze zijn opgebouwd. De werknemer kan dat niet eenzijdig voorkomen, maar indien een werknemer redelijkerwijs niet in staat is geweest om vakantiedagen op te nemen (bijvoorbeeld vanwege arbeidsongeschiktheid) of als werkgever en werknemer in onderling overleg een langere vervaltermijn hebben afgesproken, kan het zijn dat de vakantiedagen niet al na een half jaar vervallen.
Bovenwettelijke vakantiedagen verjaren vijf jaar na het jaar waarin ze zijn opgebouwd, tenzij daarover in de cao, de arbeidsovereenkomst en/of het arbeidsvoorwaardenreglement andere afspraken zijn gemaakt. Het verjaren van de bovenwettelijke vakantiedagen kan worden gestuit door de werknemer. De werknemer kan dat doen door de werkgever schriftelijk te laten weten dat hij zijn recht om bovenwettelijke vakantiedagen op te nemen wil behouden. Vanaf dat moment vangt een nieuwe termijn van vijf jaar aan. Het stuiten van wettelijke vakantiedagen is niet mogelijk.
Opnemen vakantiedagen
Het aantal vakantiedagen waarop de werknemer in een jaar recht heeft, bouwt de werknemer gedurende het jaar op. De werknemer heeft dus pas na enkele maanden werken genoeg vakantiedagen opgebouwd om meerdere dagen achter elkaar vakantie op te nemen. Als de werknemer vakantiedagen wil opnemen die nog niet zijn opgebouwd, dan is de werkgever niet verplicht om een voorschot op de vakantiedagen te geven. In de praktijk komt het echter wel vaak voor dat een werkgever dat toch doet. Dat zorgt uiteraard ook voor een betere spreiding van het opnemen van vakantiedagen gedurende het jaar.
Een werkgever moet een werknemer ieder jaar in de gelegenheid stellen om zijn wettelijke vakantiedagen op te nemen. Als hoofregel geldt dat het initiatief om deze vakantiedagen op te nemen bij de werknemer ligt en dat in principe een werkgever hieraan gehoor moet geven, tenzij sprake is van gewichtige redenen. Hierbij geldt een belangenafweging: als het belang van de werkgever om te weigeren zwaarder weegt dan het belang van de werknemer om vakantiedagen op te nemen, kan een werkgever het verzoek tot het opnemen van vakantiedagen weigeren.
Een werknemer dient zijn verzoek om vakantiedagen op te nemen schriftelijk bij de werkgever kenbaar te maken. Indien een werkgever niet binnen twee weken op het verzoek van de werknemer reageert, kan een werkgever in principe het verzoek niet meer weigeren. Indien een werkgever een verzoek tot het opnemen van vakantiedagen afwijst vanwege gewichtige redenen, moet hij de werknemer wel een alternatief aanbieden om op een ander moment vakantiedagen op te nemen.
Ontoereikend tegoed
Een werkgever mag een verzoek tot het opnemen van vakantiedagen weigeren, indien een werknemer niet voldoende vakantiedagen heeft. Echter, van een werkgever wordt verwacht dat hij zich als ‘goed werkgever’ gedraagt. Afhankelijk van de omstandigheden van het geval, betekent dat dat een werkgever een andere, passende oplossing moet zoeken. Hierbij kan gedacht worden aan het alvast laten opnemen van vakantiedagen van het volgende jaar of het toelaten van het opnemen van onbetaald verlof.
Tot zo ver – in het kort – de regelgeving omtrent vakantie. In een volgend artikel zullen wij ook nog stilstaan bij het opnemen van vakantiedagen tijdens ziekte en de regelgeving daaromtrent. Indien er vragen zijn over dit onderwerp, schroom dan niet om contact op te nemen met één van onze arbeidsrechtspecialisten.
Disclaimer – Bij het opstellen van deze tekst is geen rekening gehouden met eventuele bijzondere van toepassing zijnde regels zoals opgenomen in bijvoorbeeld een collectieve arbeidsovereenkomst, individuele arbeidsovereenkomst en/of andere overeenkomst. Deze tekst bevat dus algemene informatie die niet in iedere situatie kan worden gebruikt. Tevens is het mogelijk dat de tekst op enig moment achterhaald is, bijvoorbeeld door gewijzigde regelgeving. Het wordt dan ook sterk aangeraden om contact met Snijders Advocaten op te nemen alvorens de informatie uit de tekst te gebruiken.