Corona, wat moet u en wat kunt u als werkgever doen?
Wat is er bijzonder aan de uitbraak van het coronavirus?
Als een werknemer ziek is, gelden er rechten en verplichtingen voor werkgever en werknemer. Wij publiceerden hier al over in het artikel “Een zieke werknemer, wat nu?”. Dat is bij corona niet anders. Het bijzondere bij corona, is dat er een protocol is van de GGD, dat onmiddellijk in werking treedt, als er sprake is van (een verdenking van) besmetting door het coronavirus. Dat kan betekenen, dat iemand in quarantaine moet, soms thuis maar soms ook in het ziekenhuis. Dat heeft ook arbeidsrechtelijke gevolgen. Deze maatregelen zijn er, omdat het coronavirus een nieuw virus is, waartegen mensen nog geen weerstand hebben. Een besmetting, leidt daarom vrijwel zeker tot ziekte en dat is niet zo bij een gewone griepgolf. De maatregelen moeten de verspreiding zo veel mogelijk indammen want als heel veel mensen tegelijkertijd ziek worden, wordt de druk op de gezondheidszorg te groot om nog goede zorg te kunnen verlenen en zijn de maatschappelijke gevolgen groot. Dat is nu al merkbaar. Bijvoorbeeld de raming van het CPB (dat er in 2020 een economische groei zal zijn van 1,4%-1,6%), is gedaan onder de aanname dat het virus snel onder controle komt. Maar als dat niet zo is, dan zal de economische groei lager uitvallen (Meer informatie kunt u vinden op https://www.cpb.nl/raming-3mrt2020-cep-2020-mlt#).
Prorail en ziekenhuizen en sommige bedrijven hebben al maatregelen getroffen en hebben hun deuren gesloten.
De vraag is, wat moet u doen?
Goed werkgeverschap en veilige werkomgeving
Als werkgever bent u verplicht om te zorgen voor een veilig werkomgeving. Dat betekent ook dat u de werknemer niet mag blootstellen aan het risico op besmetting door corona. Als er een zakelijke reis is gepland naar een risicogebied, is het raadzaam om de trip af te zeggen. Handel in ieder geval altijd naar de aanwijzingen en de protocollen van de GGD en het RIVM en stel werknemers ook in de gelegenheid daar naar te handelen.
Als de werknemer thuis in quarantaine moet (op aanwijzing van de GGD), maar niet ziek is, kunt u afspraken maken over thuiswerken. Alleen in het geval dat er sprake is van een concrete besmetting bij het bedrijf, kunt u alle werknemers verplichten om weg te blijven en thuis te werken. Dat kan niet puur en alleen uit voorzorg.
Geen werk geen loon?
Als thuiswerken niet mogelijk is, moet u dan toch het salaris betalen? Ja, in beginsel wel, tenzij het niet-werken in redelijkheid voor rekening van de werknemer behoort te komen. Dat kan bijvoorbeeld het geval zijn als de werknemer tegen het reisadvies van de overheid in, toch naar een risicogebied op vakantie gaat en ziek wordt door coronabesmetting of in quarantaine moet. Zeker als dit vooraf met de werknemer is doorgesproken en erop gewezen is dat dit risico bij werknemer ligt.
Tip: ga met uw werknemer in overleg en leg uit waarom u vragen heeft over een voorgenomen reis en leg uit in welke situatie de werknemer riskeert dat het loon niet wordt betaald.
Wat mag wel en niet uit oogpunt van privacy
Omdat u als goed werkgever moet zorgen voor de veiligheid van alle werknemers in uw organisatie, wilt u van uw individuele werknemer misschien graag weten of die een risico op besmetting heeft. U wilt bijvoorbeeld weten of de werknemer een reis heeft gemaakt naar een risicogebied of dat er bij de werknemer thuis iemand is die risico heeft gelopen.
De werknemer heeft recht op zijn privacy, zeker als het om medische gegevens gaat. Maar vanwege de genoemde zorgplicht, mag u gerust informeren bij uw werknemer. Met het oog op de privacywetgeving is het niet verstandig (en niet nodig) om de informatie die de werknemer geeft, ook vast te leggen. Mocht u het vermoeden hebben, dat een of meer van uw medewerkers besmet is met het coronavirus, dan mag u van die werknemer verlangen dat hij of zij naar de bedrijfsarts gaat. Die kan vaststellen of de werknemer ziek is of niet. De overheid adviseert om de huisarts te bellen als er ziekteverschijnselen zijn (koorts en klachten aan de luchtwegen), en iemand is in een besmet gebied geweest is (Meer informatie kunt u vinden op https://www.rivm.nl/coronavirus/covid-19). U kunt van uw werknemers verlangen dat zij zich daaraan houden en dat zij het aan u melden wanneer zij vermoeden besmet te zijn met corona.
Ook hier geldt weer “redelijkheid” geeft de invulling van de norm.
Werktijdverkorting
Bedrijven kunnen in bijzondere situaties, dus ook door de uitbraak van het coronavirus, een vergunning voor werktijdverkorting aanvragen. Voor de niet-gewerkte uren betaalt u geen loon meer en krijgt het personeel een WW-uitkering. Aan het verkrijgen van werktijdverkorting zijn voorwaarden verbonden. De omstandigheden mogen niet onder het normale ondernemingsrisico vallen en moeten tenminste 2 kalenderweken duren (maar maximaal 24 kalenderweken), en ten koste gaan van minste 20% van de arbeidscapaciteit (klik hier voor meer informatie). U kunt een vergunning werktijdverkorting krijgen voor maximaal 6 weken. Voor oproepkrachten en werknemers met een nul-uren contract krijgt u geen vergunning omdat er voor hen geen verplichting is om loon door te betalen (Rijksoverheid).
In beginsel blijven de gewone rechten en verplichtingen van werkgever en werknemer dus van toepassing. Hoe die rechten en verplichtingen concreet moeten worden uitgevoerd is veelal afhankelijk van de redelijke opstelling van werkgever en werknemer en de bijzondere situatie die de uitbraak van het coronavirus met zich meebrengt. De richtlijnen van de overheid geven houvast bij het invullen van die redelijkheid. In geval van nood kunt u het bedrijf sluiten maar niet puur als maatregel van voorzorg. Indien nodig kunt u een vergunning voor werktijdverkorting aanvragen. Is er sprake van coronabesmetting binnen uw bedrijf en wilt u meer weten over wat uw rechten en mogelijkheden zijn? Neem dan vrijblijvend contact op met een van onze arbeidsrechtspecialisten.
Bij het opstellen van deze tekst is geen rekening gehouden met eventuele bijzondere van toepassing zijnde regels zoals opgenomen in bijvoorbeeld een collectieve arbeidsovereenkomst, individuele arbeidsovereenkomst en/of andere overeenkomst. Deze tekst bevat dus algemene informatie die niet in iedere situatie kan worden gebruikt. Tevens is het mogelijk dat de tekst op enig moment achterhaald is, bijvoorbeeld door gewijzigde regelgeving. Het wordt dan ook sterk aangeraden om contact met Snijders Advocaten op te nemen alvorens de informatie uit de tekst te gebruiken.