Geen absoluut recht op thuiswerken
Een week geleden kwam het verlossende woord: het wetsvoorstel Wet werken waar je wilt is door de Eerste Kamer verworpen. Dit wetsvoorstel werd ook wel gezien als het (absoluut) recht om thuis te werken. Dit uitgangspunt ligt echter wat genuanceerder. Dat is en blijft met het verwerpen van dit wetsvoorstel niet anders. In dit artikel staan wij stil bij de (juridische) aspecten van thuiswerken.
Hoe zit het ook alweer?
In de wet is geen recht op thuiswerken vastgelegd. Op grond van de Wet Flexibel Werken heeft de werknemer wel het recht om een verzoek tot aanpassing van de arbeidsplaats – en dus een verzoek tot thuiswerken – bij de werkgever in te dienen. Hiervoor moet een werknemer ten minste 26 weken bij de werkgever in dienst zijn én het verzoek moet minimaal twee maanden voor de gewenste ingangsdatum zijn ingediend. Een werkgever kan dit verzoek weigeren – en dit geeft de werkgever dus de mogelijkheid om een verzoek tot thuiswerken niet te honoreren. Ook in de tot dusver bekende jurisprudentie is deze regel (nog steeds) het uitgangspunt. Dat Nederland sinds de corona-pandemie massaal is gaan thuiswerken betekent dus niet dat er een (absoluut) recht op thuiswerken is ontstaan. Uitzondering hierop is als in de arbeidsovereenkomst is opgenomen dat de werknemer (al dan niet gedeeltelijk) vanuit huis werkt. Deze afspraak kwalificeert dan als een arbeidsvoorwaarde en het (eenzijdig) wijzigen hiervan gaat niet zomaar.
Invoeren thuiswerkregeling / thuiswerkovereenkomst
Of je als werkgever nu een voorstander bent van thuiswerken of niet: geef je de mogelijkheid om (gedeeltelijk) thuis te werken, dan luidt het advies om een (adequate) thuiswerkregeling af te spreken. Let wel: de invoering van een thuiswerkregeling is een instemmingsplichtig besluit. Als er een OR is, leg dan eerst de thuiswerkregeling aan de OR voor.
In de thuiswerkregeling leg je voorwaarden vast, zoals:
- in welke functies (of functiegroepen) thuis kan worden gewerkt;
- het aantal dagen dat de werknemer thuis kan werken;
- bereikbaarheid/tijdstippen;
- werkplekinrichting door de werkgever, een eventuele vergoeding hiervoor;
- hoe de controle op de werkplek plaatsvindt, arbeidsomstandigheden;
- eventuele geheimhouding en beveiliging bedrijfsgegevens;
- eventuele aansprakelijkheid (computervirussen, beschadiging bedrijfsmiddelen, et cetera).
Indien de werknemer gebruik wenst te maken van de thuiswerkregeling, leg je de (individuele) afspraken vast in een thuiswerkovereenkomst, welke je vervolgens door de betreffende werknemer laat ondertekenen.
Thuiswerken en arboregels
Werkgevers let op: bij thuiswerken geldt (ook) een zorgplicht om zorg te dragen voor een gezonde en veilige werkplek. Dat houdt concreet in dat de werkplek moet zijn ingericht volgens ergonomische beginselen. Dit volgt uit de Arbeidsomstandighedenwet. Maar wat ergonomische beginselen zijn, is niet (wettelijk) uitgewerkt en kan dus ook per werknemer verschillen. Schakel eventueel hiervoor een bureau in om de werkplek te (laten) installeren of vraag de bedrijfsarts voor advies.
Meer weten over thuiswerken of het gebruikmaken van een thuiswerkregeling/thuiswerkovereenkomst? Neem contact op met één van onze arbeidsspecialisten en wij helpen je graag verder.