Het verschil tussen conservatoir- en executoriaal beslag
In Nederland kennen we twee soorten beslag: het executoriaal beslag en het conservatoir beslag. Het onderscheid tussen deze twee soorten van beslag zit hem met name in de fase waarin het beslag wordt gelegd. In dit blog benoemen we het verschil tussen conservatoir- en executoriaal beslag en wordt uitgelegd wanneer welke vorm van beslag wordt toegepast
Executoriaal beslag
Voor het leggen van een executoriaal beslag dient een schuldeiser te beschikken over een executoriale titel. Hieronder wordt onder meer, maar niet uitsluitend, verstaan: (i) de grosse van een rechterlijke uitspraak (vonnis); (ii) arbitraal vonnis; (iii) een dwangbevel van de fiscus en (iv) een authentieke akte.
Het meest voorkomende voorbeeld in de praktijk is toch wel de executoriale titel in de vorm van een rechtelijke uitspraak, ook wel ‘’een vonnis’’ genoemd. In een vonnis is door de rechter vaak een termijn vastgesteld waarbinnen de veroordeelde partij (hierna: ‘’de schuldenaar’’) aan het vonnis moet voldoen. Wanneer daar niet aan wordt voldaan, kan worden overgegaan tot executie van het vonnis, ook wel executoriaal beslag genoemd.
Vereisten voor het leggen van executoriaal beslag
Betekening van het vonnis
Voorafgaand aan het leggen van executoriaal beslag dient het vonnis aan de schuldenaar te worden betekend. Dit doet de deurwaarder. Aan de schuldenaar wordt vaak nog een korte termijn gegeven om alsnog aan het vonnis te voldoen. Als de schuldenaar ook deze termijn laat verstrijken, kan de deurwaarder overgaan tot het leggen van executoriaal beslag. De wijze van beslaglegging en de verdere executie van het in beslag genomen object verschilt van beslag tot beslag. Daar zal in dit blog niet verder op worden ingegaan.
Maar stel nou dat een schuldeiser nog niet beschikt over een executoriale titel? Wat kan hij dan doen? Conservatoir beslag kan in dat geval een uitkomst bieden.
Conservatoir beslag
In de praktijk komt het regelmatig voor dat een schuldeiser nog niet over een executoriale titel beschikt die hij tegen de schuldenaar ten uitvoer kan leggen, maar wel al maatregelen wil treffen om zijn mogelijkheden tot een eventueel toekomstige executie veilig te stellen. In dat geval kan een advocaat namens de schuldeiser conservatoir beslag laten leggen.
Vereisten voor het leggen van conservatoir beslag
Verlof voorzieningenrechter
Een conservatoir beslag kan dus worden gelegd voordat de beslaglegger over een executoriale titel beschikt. Voor het leggen van conservatoir beslag is voorafgaand verlof van de voorzieningenrechter vereist. Dit wordt ook wel ‘het beslagverlof’ genoemd. Na een summier onderzoek, verleent de voorzieningenrechter in de meeste gevallen verlof tot het leggen van beslag. Met dit verlof op zak kan de advocaat van de schuldeiser aan de deurwaarden opdracht geven tot het leggen van beslag. Conservatoir beslag kan onder andere worden gelegd op roerende en onroerende zaken, bankrekeningen en op de betaling van een koopsom van een registergoed.
Eis in de hoofzaak
Wanneer er op het tijdstip van het verlof nog geen gerechtelijke procedure aanhangig is tussen partijen, wordt het beslagverlof verleend onder de voorwaarde dat binnen de door de voorzieningenrechter gestelde termijn een eis in de hoofdzaak wordt ingesteld. Met andere woorden: de schuldeiser zal binnen de door de rechter vastgestelde termijn een gerechtelijke procedure moeten starten. Doet hij dat niet, dan vervalt het beslag van rechtswege. Doet hij dat wel en met succes, dan gaat het conservatoir beslag van rechtswege over in een executoriaal beslag. In dat laatste geval dient dan wel aan de hierboven genoemde vereisten voor het leggen van executoriaal beslag worden voldaan.
Doel en gebruik van conservatoir beslag
Een conservatoir beslag is een preventieve, bewarende maatregel, met als doel een object van dergelijke toekomstige executie te ‘conserveren’. Het vormt een effectief middel voor de beslaglegger om in afwachting van de uitkomst van een gerechtelijke procedure zijn rechten veilig te stellen. Het conservatoir beslag zorgt er namelijk voor dat de bij de schuldenaar in beslag genomen vermogensbestanddelen (bijvoorbeeld zijn auto, huis of een bedrag op zijn bankrekening) niet door hem kunnen worden vervreemd, bezwaard of op andere wijze kunnen worden weggemaakt, waardoor toekomstige executie niet meer mogelijk zou zijn.
Daarnaast wordt conservatoir beslag vaak ingezet als pressiemiddel om daarmee de schuldenaar alsnog te dwingen tot betaling van de vordering, een andersoortige prestatie af te geven (bijvoorbeeld een bankgarantie) of tot overleg of een minnelijke regeling kan worden getroffen.
Hebt u na het lezen van dit blog nog vragen over het verschil tussen conservatoir- of executoriaal beslag of kunnen wij u helpen bij het leggen van executoriaal- of conservatoir beslag, schroom dan niet en neem vrijblijvend contact op met een van onze incasso advocaten. Wij denken graag met u mee.
