Wat is co-ouderschap?

Wat is co-ouderschap?

Als mensen met (jonge) kinderen besluiten uit elkaar te gaan, wordt vrijwel altijd tegen mij gezegd: “Wij willen een co-ouderschap”. Maar, wat is dat nu eigenlijk? Wat is ervoor nodig om een co-ouderschap goed te laten verlopen? En kent co-ouderschap nadelen?

Co-ouderschap in het kort

Als ouders de zorg- en opvoedingstaken na de scheiding – nagenoeg – gelijk verdelen, wordt er gesproken van co-ouderschap. Kinderen brengen bij deze vorm van ouderschap ongeveer evenveel tijd door bij iedere ouder. Dat is niet alleen voor de kinderen meestal fijn, ook voor beide ouders is dat zo. Zij krijgen namelijk veel mee van het dagelijks leven van de kinderen. Maar, ook met elkaar houden ouders veel contact bij deze vorm van zorg. Het is daarom belangrijk dat zij na de scheiding in staat zijn tot goed overleg.

In de praktijk is een co-ouderschap niet per definitie een 50/50-verdeling. De kinderen kunnen bijvoorbeeld drie dagen bij de ene ouder, en vier dagen bij de andere ouder verblijven. Het is aan de ouders om te bekijken wat haalbaar en reëel is. Als één van hen fulltime werkt (van ’s ochtends vroeg tot ’s avonds laat) wordt een gelijke verdeling al lastiger. Als ouders om die reden een 30/70-verdeling overeenkomen, kan dat echter ook co-ouderschap zijn.

Ouderschapsplan

Voordat ouders een bepaalde zorgregeling uit gaan voeren, moeten zij het eens worden over een aantal praktische en financiële zaken. Afspraken daarover worden vastgelegd in een ouderschapsplan. In een ouderschapsplan staan onder meer afspraken over hoe de ouders elkaar informeren, welke dagen het kind bij wie woont en wie wat betaalt. In geval van een echtscheiding(sprocedure) is een ouderschapsplan overigens verplicht; ontbreekt dit, dan spreekt de rechter de echtscheiding niet uit.

Alimentatie bij co-ouderschap?

Co-ouderschap is echter geen wettelijke term, dus in ons wetboek kom je deze term niet tegen. Er zijn geen ‘co-ouderschap regels’. Ouders kunnen in die zin dus ook vrij afspreken welke kosten zij verdelen en welke niet. Het betalen van alimentatie bij co-ouderschap is minder vaak aan de orde.

Bij het maken van een verdeling van de kosten wordt enerzijds gekeken naar “eigen” kosten en anderzijds naar kosten die tussen ouders verdeeld (kunnen) worden. Bij eigen kosten kunt u denken aan de kosten die binnen ieder huishouden worden gemaakt, zoals woonlasten, telefoonkosten, boodschappen, enzovoorts. Te verdelen kosten zijn uitgaven die de ouder doet ten behoeve van de kinderen, zoals schoolkosten, verzekeringen, abonnementen en contributies. Deze kosten kunnen op drie manieren worden verdeeld tussen de ouders:

– naar draagkracht. De ouder die het meest verdient, betaalt het grootste bedrag. Een verandering in inkomen heeft gevolgen voor die verdeling;
– verdeling per periode. Ouders verdelen de kosten naar het aantal dagen dat het kind in elk van de huishoudens verblijft. Of ze verrekenen de kosten op basis van een vast bedrag per periode. Het afrekenen gebeurt bijvoorbeeld eens per jaar of eens per zes maanden;
– beide ouders betalen de helft. Deze regeling is het meest overzichtelijk doch een nadeel is dat de ouder die het minst verdient deze regeling wellicht oneerlijk zal vinden. Bovendien vergt deze regeling veel administratie.

De ouder waar de kinderen wonen, kan vaak ook aanspraak maken op bepaalde financiële regelingen, zoals eenouderkorting, kinderbijslag, kindgebonden budget en zorgtoeslag. In geval van co-ouderschap willen ouders meestal beiden gebruik maken van die regelingen. Het is echter niet toegestaan om kinderen op meer dan één adres in te schrijven in de gemeentelijke basisadministratie. In die situatie biedt een (nagenoeg) gelijke verdeling op papier (in een ouderschapsplan) uitkomst. Doordat u kunt ‘aantonen’ dat u een co-ouderschap overeen bent gekomen, kunt u mogelijk alsnog in aanmerking komen voor bepaalde financiële regelingen.

Hebt u één kind, dan is het aan te raden dat kind op het adres van de ouder met het laagste inkomen in te schrijven, waarmee de hoogste financiële tegemoetkoming wordt gerealiseerd. Overigens verschilt het per tegemoetkoming of beide ouders, of slechts één van hen daarop recht hebben/heeft.

Meestal openen ouders in geval van een regeling van co-ouderschap een ‘kinderrekening’. Dit is een gezamenlijke rekening waarop zij ieder het bedrag storten dat zij zijn overeengekomen en waarvan vervolgens de kosten van de kinderen die verdeeld zijn, voldoen. Er zijn echter ook ouders die ervoor kiezen aan elkaar de bijdrage over te maken. Een kinderrekening vraagt in ieder geval om een goede samenwerking/communicatie en wederzijds vertrouwen.

Co-ouderschap aanvragen

Zoals hiervoor uitgelegd, heeft een co-ouderschap geen wettelijke basis. Dat betekent, dat u in principe dus geen co-ouderschap kunt ‘aanvragen’ via de rechtbank. In tegendeel; als uw ex-partner géén co-ouderschap wil overeenkomen, dan kan dat niet worden afgedwongen. En dat is maar goed ook. Immers, bij een co-ouderschap hebben de ouders veelvuldig contact met elkaar en moet de onderlinge verstandhouding dus goed zijn.

Als u echter eenmaal een regeling van co-ouderschap bent overeengekomen, kunt u die regeling niet zo maar wijzigen. In die zin, kent een co-ouderschap nadelen. Laat uzelf dus goed voorlichten voordat u een bepaalde verdeling van de zorg- en opvoedtaken vastlegt.

Meer weten?

Zou u graag willen weten of een co-ouderschap past in uw situatie, of wilt u uw co-ouderschap juist wijzigen en bent u benieuwd of dit mogelijk is? Neem dan contact op met mr. Swinkels. Zij bespreekt graag de mogelijkheden met u.